[Felieton] Trójka żebrze nieprofesjonalnie. Wapno kontra pokolenie nic

Ostatnio dwie sprawy zaprzątają mi myśli, te związane z szeroko pojętą muzyką vel kulturą. Pierwsza z nich szczególnie drażniąca.

Trójko, kocham cię jak Irlandię…

…ale nie dam ci pieniędzy, tak jak nie daję pieniędzy żebrakowi na ulicy. Bo wiadomo, co z nimi zrobi. Przepije z kolegami. Na pewno nie pomogą mu zejść z ulicy, to fakt udowodniony przez mądrzejszych ode mnie. O co chodzi? O akcję „Trójkowy znak jakości”, w ramach której dziennikarze Trójki, wspierani przez znane postacie polskiej kultury zachęcają do wspierania finansowo ukochanego radia. Ale zaraz, finansowo? Jak oni to mówią?

„Zapraszam na stronę www.przyjacieletrojki.org.pl, gdzie znajduje się numer konta”.

O co tu kurde chodzi? „Znajduje się numer konta”. No i? Znaczy jako inteligentny słuchacz Trójki mam się domyślić, że skoro jest numer konta, to wiecie, no, eeee, sugerujemy, że możecie z tego numeru skorzystać i coś tam nam wysłać, jakieś 5 zł albo 10, co łaska, emm, troszkę jesteśmy zażenowani, ale wiecie, no, to tak niezręcznie prosić o kasę, ale wiecie co robić, nie? Drodzy dziennikarze Trójki, kto wam wyciął jaja? Nie macie odwagi powiedzieć wprost: prosimy o pieniądze? Wesprzyjcie nas finansowo? Przez gardło nie chce przejść? Żebranie to nie jest robota dla każdego.


To nie jedyny powód, dlaczego nie wesprę Trójki finansowo. Drugi to taki, że ta akcja nie ma żadnego sensu. Raz, że radio dostało pozwolenie na zbiórkę publiczną tylko przez określony czas – do 10 grudnia 2009. Załóżmy, że uzbierają kilkaset tysięcy, może nawet milion. I co? Wydadzą te pieniądze na ileś-tam audycji. Pieniądze wkrótce znikną, akcja się zakończy. Czy to coś zmieni? Nawet gdyby Trójka uzyskała zgodę na zbiórkę permanentną, to chyba nie liczy na to, że milion ludzi będzie co miesiąc wpłacać na konto stowarzyszenia po 10 zł. Od tego jest przecież abonament, który nie został zlikwidowany.

Głupio się czuję słuchając tych spotów w Trójce. Że niby jestem taki nieczuły. Bo trzeba wspierać upadającą polską kulturę. To takie… żałosne. Żałosne skomlenie o pieniądze zakamuflowane przez godną postawę dżentelmenów, którzy o pieniądzach nie rozmawiają. Naprawdę nie ma innego sposobu na utrzymanie radia przy życiu? A może trzeba po prostu przystosować firmę do nowych warunków ekonomicznych? Kultura już od dawna rządzi się prawami rynku. Łudzenie się, że można utrzymywać radio dzięki datkom słuchaczy to mrzonka.

Wapno nie rozumie, że czasy się zmieniły

Kolejna sprawa, która działa mi już na nerwy. Agorowska prasa prowadzi obecnie zmasowaną kampanię mającą na celu „zrobić coś” z piractwem internetowym. Trwają debaty, rysowanie vlepek, przerzucanie się argumentami, no i oczywiście możemy się zapoznać z opinią najbardziej zainteresowanych, czyli artystów.

Opinię Kazika S. już wszyscy znamy. Mój ulubiony zapychacz mózgowy, czyli Metro, przepytał też innych twórców. Z ich wypowiedzi klaruje się wyraźny podział na wapno vel beton i młode pokolenie vel generację nic. Wapno, czyli Kazimierz, Muniek, Owsiak stoi murem za restrykcjami wobec piratów. Otwarcie nazywają ich złodziejami, a ssanie z sieci porównują do wyrywania torebek staruszkom lub rozbijania szyb w samochodach w celu zawłaszczenia mienia. Ci panowie mentalnie nie wygrzebali się jeszcze z kultu płyty kompaktowej i nie zamierzają zrozumieć tego, co dzieje się w kulturze i jej dystrybucji w obecnych czasach. Żaden argument do nich nie przemówi, to walenie głową w ścianę – po prostu poglądowy beton.

Dr. Satan. Ten zły.

Po drugiej stronie są młodsi twórcy, którzy dzięki Internetowi i funkcji download zyskali uznanie, a nawet uwielbienie. Tak się składa, że są to zwykle artyści niezależni, o których często piszemy na blogu. Ciekawy zbieg okoliczności, prawda? Oni nie są już tak jednostronni, jak pokolenie martyrologii ’80. Nie zgadzają się oczywiście na pozbawianie ich zysków poprzez całkowitą wolność ściągania. Ale tacy artyści jak Dick4Dick, Gaba Kulka czy nawet Behemoth (ave sejten!) rozumieją, że Internet to dla nich raczej szansa, niż zagrożenie. Pozwalają zapoznać się ze swoją twórczością, czasem dają coś za darmo. Nie boją się panicznie, że zostaną okradzeni. Nie chcą wsadzać młodych ludzi do paki za ściągnięcie płyty, bo wiedzą, że w przyszłości te młodziaki będą zarabiać pieniądze i wydadzą je na CD, na DVD, na koncert. Rozumieją też, że płyta w postaci plastikowego krążka powoli zaczyna pełnić rolę tylko i wyłącznie fetyszu, a młodzi coraz wyraźniej manifestują, że mają głęboko w dupie piękne pudełeczka i książeczki na kredowym papierze – chcą piosenek i chcą z nimi robić co im się podoba.

Morał? Dyskusja będzie trwać i trwać. Bonzowie z wytwórni i „wielcy” artyści będą lobbować za wzmocnieniem restrykcji wobec piratów. Ministrowie pewnie ich posłuchają, bo to przecież pokolenie wychowane na Kulcie i T.Love. Oni nie czytają blogów i nie podejrzewają nawet, że WIĘKSZOŚĆ ludzi chce płacić za muzykę w Internecie. Zerknijcie tylko na wyniki trwającej właśnie ankiety. Kiedy ją podsumujemy, grupy decydujące o kształtowaniu rynku muzycznego będą miały gotowe rozwiązanie podane na tacy. Czy z niego skorzystają? Kto pierwszy to zrobi, ten przetrwa. A reszta do piachu. Bez żalu. [m]